تمام اشیای دیداری را میتوان با روانشناسی اشکال تحلیل کرد. بهعنوان مثال، یک خانه معمولی معمولاً با یک مستطیل و یک مثلث در بالای آن شناخته شود و خورشید اغلب به شکل دایرهای با خطوطی در اطراف آن تصویر میشود. افراد ممکن است همیشه به این توجه نکنند که چه شکلها و فرمهایی آنها را احاطه کرده است؛ اما همان شکلها تأثیر زیادی بر آگاهی و رفتارشان دارند.
شکل ها نیز مانند رنگ ها معنی و مفهوم متفاوتی دارند. برای طراحی یک لوگو تاثیر گذار باید در مورد تاثیر یکایک اجزای لوگو بر مخاطب اطلاعات کافی داشته باشید و با علم و آگاهی شروع به طراحی کنید. علم مطالعه تأثیر عوامل مختلف بر ذهن و رفتار انسان بهعنوان روانشناسی شناخته میشود. آگاهی به اصول روانشناسی، به درک خواستهها و انگیزههای انسانها کمک میکند. ذهن انسان بر موضوعات بصری واکنش نشان می دهد مثل رنگ و شکل و …مغز نسبت به هر شکل و رنگی پیام خاص را دریافت میکند و احساسات خاصی را بروز می دهد. داشتن دانش کافی در مورد روانشناسی رنگ و شکل، طراح را در طراحی یک لوگوی عالی یاری می کند.
این مطالعه ادعا میکند که هر شکل معنای خاصی برای خود دارد و بر ذهن و واکنشهای ما تأثیر متفاوتی میگذارد. تستهای روانشناسی بسیاری وجود دارند که برای تعریف شخصیت یا وضعیت روحی افراد از اشکال استفاده میکنند. برای مثال، یک شکل مورد علاقه میتواند ویژگیهای شخصیتی فرد را بیان کند، یا شکلی که سریع انتخاب میشود، میتواند نشان دهد چه چیزی در ذهن فرد وجود دارد.
سالها تحقیق و آزمایش به افراد حرفهای کمک کرده است که معنی متداول هر روانشناسی شکلی را تعریف کنند و بدانند چگونه این شکلها میتوانند بر ادراک انسان تأثیر بگذارند. در ادامه نگاهی دقیقتر خواهیم داشت.
با شنیدن کلمه «شکل» بیشتر افراد ابتدا به شکلهای هندسی فکر میکنند. اشکال هندسی بسیاری مانند مربع، دایره، مستطیل و … وجود دارند که افراد روزانه آنها را میبینند. اما این شکلها چه معنایی دارند؟ در ادامه به پاسخ این پرسش خواهیم رسید.
این دو شکل بسیار مورد استفاده قرار میگیرند. ما بارها و بارها آنها را میبینیم. دیوارها و مبلمان، کتابها و مانیتورها، تلفنهای همراه و دوربینها و بسیاری چیزهای روزمره دیگر شکل مربعی یا مستطیلی دارند. خطوط مستقیم و زوایای قائمهی این دو شکل، نشاندهنده قابلیت اطمینان و امنیت هستند. افراد در اغلب موارد مربع و مستطیل را با ساختمانها مرتبط میدانند، به همین دلیل این شکلها احساس اعتماد و قدرت را به همراه میآورند.
معانی متداول:
مثلث یک شکل فعال و پویا است که همیشه با حرکت و جهت همراه است. خطوط به شکلی قرار میگیرند که چشمان ما به طور خودکار به سمت راس مثلث یا در جهتی که مثلث قرار داده شده است، حرکت میکنند. روانشناسی شکل مثلث میتواند معانی متفاوتی داشته باشد. یک مثلث عمودی، احساس ثبات و تعادل را به همراه میآورد، اما حالت معکوس آن، خطرناک و آماده سقوط به نظر میرسد و به افراد احساس اضطراب منتقل میکند.
معانی متداول:
اولین و مهمترین معنای این شکل، ابدیت است، چون هیچ آغاز یا پایانی ندارند. دایره یک ارتباط تاریخی با خورشید و زمین و دیگر اجسام کیهانی دارد؛ درحالیکه بیضی مشابه کل جهان است. به همین دلیل است که اشکال گرد ممکن است احساس سحر و جادو یا رمز و راز را القا کنند. بهعلاوه، این اشکال برخلاف شکلهای قبلی زاویه ندارند و بدین ترتیب این ویژگی، آنها را نرمتر و ملایمتر میکند.
معانی متداول:
لوگوهای دایره ای در سال های دور در اوج بوده اند و لوگوهای امبلم زیادی بر این اساس ساخته شده اند. اگر به ماهیت این لوگوها علاقمند هستید به هیچ عنوان مقاله طراحی لوگو دایره ای را از دست ندهید.
این اشکال را میتوان اغلب در طبیعت دید، برای مثال در صدفها و برخی گلها. به همین دلیل اغلب با دایره، زندگی و رشد مرتبط هستند. همچنین در برخی فرهنگها، مارپیچها ممکن است دانش یا اطلاعات را نشان دهند. در جامعه مدرن، آنها به عنوان نشانهای از خلاقیت و ذهنی نو دیده میشوند.
معانی متداول:
تمام چیزهایی که در طبیعت هستند، شکل منحصربهفردی دارند. برگها، گلها، درختان، حیوانات و بسیاری دیگر از گیاهان و جانوران منبع الهام برای هنرمندان و طراحان هستند. اشکال طبیعی معنای واضحی از گیاهان و حیواناتی را دارند که نماد آن هستند. آنها اغلب احساس آسودگی و یکپارچگی با محیط طبیعی را به همراه میآورند.
علاوه بر این، حیوانات و گیاهان نیز میتوانند خصوصیات و نشانههای خاص خود را داشته باشند. برای مثال رز، گل عشق و شور است؛ درحالیکه شیر سمبل غرور و شجاعت است، اما بررسی این موضوع خارج از حیطه این نوشته است و در مقالات دیگر استودیو مونسخواه می توانید آنها را دنبال کنید.
معانی متداول:
این اشکال معمولاً نمادهای بصری از ایدههای انتزاعی یا نسخههای ساده شده اشکال طبیعی هستند. برخی شکلهای انتزاعی به سختی تشخیص داده میشوند. دلیل این امر آن است که این اشکال نوعی سبک محسوب میشوند و تنها به کمک جزئیات کوچک میتوان به ماهیت آنها پی برد. شکلهای انتزاعی هم معنی مستقیم و هم معنی تلویحی دارند و اغلب در طراحی گرافیک، به خصوص برای طراحی لوگو و آیکونها مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین یک روش مؤثر برای انتقال سریع یک پیام بدون متن هستند.
معانی متداول:
طبق تحقیقات ارائهشده توسط Colorcom نشان میدهد که تنها ۹۰ ثانیه طول میکشد تا افراد یک قضاوت ناخودآگاه درباره محصول داشته باشند و بین ۶۲ تا ۹۰ درصد این ارزیابی تنها بر اساس رنگ است. به همین دلیل است که موفقیت برند تا حد زیادی به رنگهایی که برای طراحی لوگو توسط طراح انتخاب شدهاند، بستگی دارد.
یک جمعبندی کلی در مورد معانی و مفاهیم و روانشناسی رنگ رایج در برندسازی و طراحی لوگو:
جهت اطمینان از اینکه رنگ، برای یک برند مؤثر عمل میکند، ضروری است که اولویتهای مخاطب هدف را درنظر بگیرید. از آنجایی که اداراک بصری هر شخص بدلیل تفاوت سن و جنسیت و فرهنگ از هر رنگی متفاوت و منحصر بفرد می باشد بنابراین انتخاب رنگ نباید تنها بر اساس معنی متداول باشد. برای مثال، کودکان رنگ زرد را خیلی دوست دارند، اما وقتی بزرگ میشوند، معمولاً این رنگ جذابیت کمتری برایشان دارد.
در زیر نمونههای طراحی لوگو را با استفاده از روانشناسی رنگ و شکل بررسی میکنیم.
این لوگو برای شرکت LunnScape که متخصص خدمات محوطهسازی برای املاک تجاری مانند فضای اداری، حیاط، پارکها و غیره است، طراحی شده است. سنجاقک نمادی مناسب از جانداران فلوریدا است. بنابراین استفاده از سنجاقک نشاندهنده محل قرارگیری شرکت در فلوریدا می باشد.
تصویر سنجاقک،در عین سادگی، از چندین رنگ تشکیل شده است . بهطوریکه بالهایش مانند برگهای گل به نظر میرسند. دایره فیروزهای رنگ، احساس آرامشبخشی را به ارمغان میآورد. در بالهای سنجاقک، ترکیب رنگهای زرد و صورتی، حاکی از شادی، گرمی و تا حدودی حساسیت و سرزندگی سنجاقک است. با تایپوگرافی مناسب، زیبایی لوگو دو چندان می شود و استفاده از فونت نازک و ظریف، خدمات اصلی شرکت را به نمایش میگذارد.
لوگوی دیگری که در این بخش مورد بررسی قرار دادیم. لوگوی برند Andre Landscape است. در این لوگو از مفهوم برگ و پرنده که در یک دایره محصور شده اند، استفاده شده است. شکل گرد انتقال دهنده ی ایده مراقبت کامل از زمین است و کاملا با جهان مرتبط است. ترکیب رنگ سبز و سرمه ای حاکی از طبیعت و ماهیت خدمات ارائه شده توسط شرکت است.
در این لوگو که برای یک شرکت نظافت بنام binned می باشد، علامت حرف B بزرگ حرف اول نام شرکت، خطوط موجود در این حرف که شبیه شکل امواج هستند یک حس آب و تمیزی را انتقال میدهند. فونت انتخابشده در عین سادگی، واضح و مرتب دیده می شود و منعکسکننده ماهیت برند است. استفاده از رنگ سبز و آبی پاکیزگی و طراوت را تداعی میکند. همچنین رنگ آبی سمبل اعتماد است که به کاربران احساس آرامش میدهد.
این لوگو که معرف یک رستوران چینی سلف سرویس به نام Reborn است، رنگ قرمز استفاده شده در لوگو که یک رنگ سنتی چینی، سمبل اعتماد به نفس و نشان دهنده ی نوپا بودن سرویس است. روبان ابریشمی قرمز بهعنوان اولین حرف در علامت لوگو به نمایش درآمده است. فلسفه ی این رستوران، روش نوین مرتبسازی مواد غذایی در صنعت رستوران و ایجاد ارتباط میان سنتهای غذایی سالم و نوآوریها است. شکل مارپیچ روبان، حس خلاقیت و نوآوی را القا می کند و این حرکت ظریف نشاندهنده کسب و کار مدرن رستوران است.
این یک ایده لوگو برای استودیوی رقص مدرن به نام Motion که برگزار کننده ی کلاسها و کارگاهها، رویدادها و مسابقات رقص است، می باشد. شکل دایره در این لوگو نماد ابدیت است زیرا هیچ شروع و پایانی ندارد. علاوه بر این، یکی از معانی متداول دایره حرکت است که کاملاً نام برند را منعکس میکند. رنگ زرد بعنوان یک رنگ اصلی گرم، احساس شادی را القا می کند و رنگ سبز و آبی سمبل تعادل و هماهنگی هستند.
به بررسی لوگوی برند OrBeat که یک پلتفرم آنلاین برای به اشتراکگذاری دیجیتالی فایلهای صوتی مانند موسیقی، سخنرانی و مجموعههای صوتی خاص در اینترنت است، می پردازیم. علاوه بر این، چون این سرویس، قابلیت یک شبکه اجتماعی را دارد، بنابراین شکل دایرهای موجود در لوگو سمبل ارتباط با دوستان است.. امکاناتی که توسط این سرویس ارائه می شود عبارتند از ایجاد لیست آهنگ، گوش دادن به آهنگ های آنلاین و اشتراک آهنگ با دوستان . شکل های گرد موجود در لوگو نماد برقراری ارتباط با مفاهیم موسیقی، افزودن پویایی به زندگی روزمره و ارتباط است.
این لوگو برای Whizzly که یک شبکهی اجتماعی برای نمایش استعدادها و به اشتراکگذاری پروژههای خلاقانه است،طراحی شده است. از یک میمون که نمادی از موجودات خندهدار و پرانرژی در میان حیوانات هستند، بعنوان کاراکتر نمایشی استفاده کرده اند که به خاطر عینک آفتابیاش، بسیار پرمدعا به نظر میرسد. رنگهای این لوگو عبارتاند از گرادیان رنگهای بنفش و آبی که اغلب برای نورپردازی صحنه ی نمایش مورد استفاده قرار می گیرند. برای شناخت بهتر برند، نام آن را در عینک آفتابی میمون منعکس کرده اند.
لوگویی که مشاهده می کنید برای اپلیکیشن fOxygenic می باشدکه یک شبکه اجتماعی برای افرادی است که زندگی فعال، ورزش در هوای آزاد و رویدادهای مرتبط با آن را دوست دارند. رنگ نارنجی روشن که بعنوان یک رنگ گرم شناخته می شود، نهتنها تصویری سنتی از رنگ یک روباه را نشان میدهد، بلکه نمادی از زندگی پویا، لذت و حس و حال خوب است. کاراکتر نمایشی روباه بر اساس شکلی گرد که در داخل حرف O که حرف اول نام برند یعنی oxygen است محصور گشته است، توسط طراح، طراحی شده است.
حتما بخوانید: نحوه استفاده از لوگو در ویدیو
در این لوگو که برای اپلیکیشن موسیقی با کارایی گسترده در تولید و به اشتراکگذاری لیست آهنگ می باشد، از شکل مثلث بعنوان یک شکل فعال و پویا که با حرکت و جهتگیری مرتبط است، استفاده شده است. لوگو که شامل یک کلمه و شکل یک دکمه نمایش می باشد، ماهیت برند بخوبی نشان داده شده است. پالت رنگ که برای تصویر انتخاب شده است برند را تکمیل میکند و احساس انرژی و تازگی را به مخاطب القا می کند.
در این لوگو که برای یک اپلیکیشن پزشکی برای ارائه ی سرویس های برنامهریزی و سازماندهی برنامه ویزیت و نیز پیگیری و حفظ دادههای سلامتی برای بیماران طراحی شده است از رنگ های آبی، آبی روشن و قرمز که اصولا برای صنعت مراقبت های ویژه مورد استفاده قرار میگیرد، بهره گرفته اند و از خطوط مستقیم برای نمایش ضربان قلب استفاده شده است.
طراحی لوگو، قلب هویت برند است که شخصیت یک شرکت یا محصول را نشان میدهد. با در نظر گرفتن تأثیر رنگها و شکل بر روی روانشناسی انسانها، میتوانید لوگوهای جذابی را طراحی کنید که از طریق انتقال پیامها و احساسات دقیق با مخاطبان هدف، ارتباط برقرار کنند.
اشکال، عناصر اصلی در همه مسیرهای طراحی هستند. آنها میتوانند به عنوان اجزای یک ترکیب بصری و نیز یک ابزار سازماندهی محتوا عمل کنند که عناصر طراحی را به گروههای مختلف تقسیم و یا به هم متصل سازند. برای ایجاد طراحی پیچیده، متخصصان باید معنای اشکال و تأثیری که بر ذهن کاربران میگذارند را در نظر بگیرند. به همین علت” دانستن روانشناسی اشکال؛ مهمترین نکاتی که باید بدانید” برای طراحان بسیار مهم می باشد.
طراحان گرافیک اغلب با عناصر کوچک اما معنیداری مانند لوگو و آیکونها سروکار دارند. یک لوگوی قدرتمند باید پیام درستی را منتقل کند که به عنوان لحن برند عمل میکند. اگر اشکال برای یک لوگو به طور مناسب انتخاب شوند، میتوانند حس درست را بدون کلمات اضافی منتقل کنند. برای مثال در مورد لوگوی یک شرکت مالی، یکی از رویکردها میتواند استفاده از اشکالی مانند مربع یا مثلث باشد که احساس اعتماد و تعادل را منتقل میکنند.
اشکال متنوعی اغلب در رابط کاربری محصولات دیجیتال یافت میشوند. این اشکال میتوانند به عنوان دکمهها و یا آیکونها و همچنین برای سازماندهی محتوا در چیدمان طراحی مورد استفاده قرار گیرند. به عنوان مثال، متنها اغلب در بلوکهای مستطیل یا مربعی شکل ظاهر میشوند که به کاربران اجازه میدهد تا سریع متن را کپی کنند.
طراحان با استفاده از اشکال مختلف میتوانند معماری اطلاعات مؤثری برای یک محصول ایجاد کنند. عناصر چیدمان ممکن است در اشکال خاصی ساختار یافته باشند، بهطوریکه چشمهای کاربران به راحتی اطلاعات اصلی را پیدا کنند. بهعنوانمثال، اگر ما محتوا را در یک شکل مثلثی قرار دهیم و مؤلفه حیاتی را در بالای آن بگذاریم، چشمان افراد به طور خودکار به رأس مثلث خواهند رفت.
روانشناسی اشکال، نقش بزرگی در تایپوگرافی ایفا میکند. فونتها و سبک حروف بسیاری وجود دارد و همه آنها تأثیر منفرد خودشان را بر ادراک بصری دارند. در تایپوگرافی برخی از انواع شکلهای گرد، غالب هستند زیرا زنانهتر و ملایمتر دیده میشوند؛ در حالی که اشکال دارای خطوط مستقیم و زوایای تیز، بیشتر رسمی و گاهی پرخاشگر به نظر میرسند. به همین دلیل باید توجه کنید چه اشکالی در یک فونت انتخاب شده، غالب هستند تا از تضاد بین متن نوشته و وجهه دیداری اجتناب کنید.
ذهن انسان پر از اسرار است و پیشبینی واکنشهای ممکن، اغلب دشوار است. بااینحال، علم روانشناسی به طراحان در آمادهسازی و درک نحوه کار مغز، حداقل در برخی سطوح پایه کمک میکند. دانستنروانشناسی اشکال؛ مهمترین نکاتی که باید بدانید طراحان را قادر به ایجاد لوگوهای کارآمد همراه با رابط کاربری راهگشا برای محصولات وب و موبایل میکند.
توده های بزرگ مردم زمانی که یک جا متمرکز میشوند میتوانند همه چیز را تغییر دهند. برای مثال شبکه های اجتماعی در طول سالها توانسته اند ترندهای زیادی را به وجود بیاورند یا از بین ببرند. طراحی لوگو هم از این قاعده مستثنی نبوده است. برای مشاهده این موارد میتوانید مقاله تاثیر شبکه های اجتماعی در طراحی لوگو را مطالعه کنید.
روانشناسی اشکال هندسی و مفهوم و حسی که اشکال مختلف در ذهن انسان ایجاد میکنند، میتواند در طراحی لوگو بسیار مهم و تاثیر گذار باشد و سبب شود حس خاصی از آن بگیریم، جذب آن شویم و آن را در ذهن خود ثبت کنیم. از این رو اغلب طراحان علاوه بر رنگها به حسی که اشکال هندسی به بیننده القا میکنند توجه خاصی دارند.
برای مثال در طراحی لوگوی پزشکی و حیطههای شغلی این چنینی، شما نیاز به استفاده از اشکالی مانند دایره و مربع دارید، این اشکال حس اعتماد و اطمینان را به مخاطب القا میکنند یا برای طراحی لوگوی یک رستوران میتوان از اشکالی مانند مثلث در ترکیب با نوشتهها استفاده کرد. این اشکال حس هیجان و ریسک را به ببینده منتقل میکنند که با توجه به مخاطبین این نوع مکانها، میتواند تاثیرات مطلوب بیشتری در جذب مشتری داشته باشد.
اشکال، دروازههایی به سوی دنیای ناشناختهی ذهن ما هستند. هر خط، هر منحنی، هر سایه، بازتابی از افکار، احساسات و تجربیات ماست. درک روانشناسی اشکال، سفری به اعماق ناخودآگاه و کشف رمز و رازهای ذهنمان است.
در این مقاله، به بررسی زوایای مختلف روانشناسی اشکال پرداختیم. از تاثیر اشکال بر ادراک و احساساتمان گرفته تا نقش آنها در خلاقیت و حل مسئله.
اما این پایان ماجرا نیست. دنیای اشکال، دنیایی بیپایان و پر رمز و راز است. هرچه بیشتر در این دنیای شگفتانگیز غوطهور شویم، چیزهای بیشتری برای کشف خواهیم داشت.
بنابراین، از این پس، هرگاه به اشکال پیرامون خود نگاه میکنید، به یاد داشته باشید که آنها صرفاً خطوط و منحنیهای ساده نیستند. آنها دروازههایی به سوی دنیای درون شما هستند. دنیایی که سرشار از خلاقیت، رمز و راز و زیبایی است.
بیایید با چشمی بازتر به اشکال نگاه کنیم و از آنها برای درک بهتر خود و دنیایمان استفاده کنیم.
